Besin Değeri Temelleri Daha Sağlıklı Bir Siz İçin Bir Plan

Besin kıymeti, bir gıdadaki gıda öğelerinin vücudun muntazam emek harcaması için kullanabileceği miktardır. Bu besinler karbonhidratlar, proteinler, yağlar, vitaminler ve mineralleri ihtiva eder.

Besin Değeri Iyi mi Hesaplanır

Bir gıdanın gıda kıymeti, ihtiva ettiği her bir gıda maddesinin miktarını ölçerek hesaplanabilir. Bu, bir besin terazisi ve bir gıda veri tabanı kullanılarak yapılabilir.

Besin Değerinin Önemi

Sağlıklı bir vücuda haiz olmak için gıda kıymeti önemlidir. Gıdalardaki değişik besinler vücuda enerji sağlar, dokuları oluşturur ve onarır ve hastalıklara karşı korur.

Değişik Besin Değerleri Türleri

Bir besin için hesaplanabilen değişik gıda değerleri türleri vardır. Bunlar şunları ihtiva eder:

• Kalori
• Karbonhidratlar
• Proteinler
• Yağlar
• Vitaminler
• Mineraller

Besin Etiketleri Iyi mi Okunması mümkün?

Besin etiketleri, bir gıdanın gıda kıymetini bulmanın yararlı bir yoludur. ABD Birleşik Devletleri’nde satılan bütün paketlenmiş gıdalarda zorunludur.

Yiyeceklerinizden En Fazla Besin Kıymetini Iyi mi Alırsınız?

Yiyeceklerinizden en fazlaca gıda kıymetini alabilmek için yapabileceğiniz birkaç şey var:

• İşlenmiş gıdalar yerine tam besinleri tercih edin.
• Muhtelif meyve, sebze ve tam tahıllı mamüller tüketin.
• Doymuş ve trans yağ, kolesterol ve sodyum alımınızı sınırlayın.
• Yiyeceklerinizi buharlı pişirme, fırına verme yahut ızgara şeklinde sıhhatli yöntemlerle pişirin.

Yaygın Beslenme Eksiklikleri

Sağlıklı bir rejim uygulamazsanız ortaya çıkabilecek bir takım gıda eksikliği vardır. Bunlar şunları ihtiva eder:

• Demir eksikliği
• D vitamini eksikliği
• Kalsiyum eksikliği
• Çinko eksikliği
• Folat eksikliği

Beslenme Eksiklikleri Iyi mi Önlenir?

Muhtelif meyve, sebze ve tam tahıllar içeren sıhhatli bir rejim uygulayarak gıda eksikliklerini önleyebilirsiniz. Ek olarak rejiminizden kafi demir, D vitamini, kalsiyum, çinko ve folat aldığınızdan güvenli olmalısınız.

Hayatın Değişik Evreleri İçin Besin Değeri

İnsanların beslenme gereksinimleri yaşlarına, cinsiyetlerine ve aktivite seviyelerine göre değişiklik gösterir. İşte yaşamın değişik evreleri için gıda değeriyle alakalı birtakım genel kurallar:

• Bebekler ve yürümeye süregelen çocuklar: Gelişme ve gelişmeyi desteklemek için kucak kucak kaloriye, proteine, vitamine ve minerale gereksinim duyarlar.
• Çocuklar ve gençler: Gelişme ve gelişmeyi desteklemek için kafi kaloriye ve gıda maddesine, ek olarak fizyolojik aktivite için enerjiye gereksinim duyarlar.
• Yetişkinler: Sağlıklı bir kiloyu korumak için kafi kaloriye ve gıda maddesine, ek olarak fizyolojik aktivite için enerjiye gereksinim duyarlar.
• Yaşlılar: Sağlıklı bir kiloyu korumak ve muntazam çalışmak için daha çok proteine, vitamine ve minerale gereksinim duyabilirler.

Sorular ve Cevapları

• Kalori ile gıda kıymeti arasındaki ayrım nelerdir?
• Bir gıdanın sıhhatli olup olmadığını iyi mi anlarım?
• Sağlıklı beslenme ipuçları nedir?
• Beslenmemde daha çok gıda maddesini iyi mi alabilirim?
• Yaygın beslenme eksiklikleri nedir?
• Beslenme eksikliklerini iyi mi önleyebilirim?

Antet	Yanıt
Beslenme	Vücudunuzun yemekleri alıp muntazam bir halde çalışabilmesi için kullandığı süreç.
Sağlıklı beslenme	Vücudunuzun muntazam emek harcaması için gereksinim duyduğu gıdaları elde eden bir rejim.
Rejim	Tertipli olarak tükettiğiniz yemek ve içecekler.
Yemek	Yenilip içilebilen, gıda elde eden her türlü madde.
Sıhhat	İyi ve hastalıksız olma hali.

II. Besin Değeri Iyi mi Hesaplanır

Besin kıymeti, aşağıdakiler de dahil olmak suretiyle muhtelif yöntemler kullanılarak hesaplanabilir:

• Atwater sistemi
• Kalori Denetim Konseyi sistemi
• USDA Standart Referans Besin Veritabanı

Atwater sistemi gıda kıymetini hesaplamak için en yaygın kullanılan yöntemdir. Bir gıdanın enerji içinde ne olduğunun karbonhidrat, protein ve yağ içinde ne olduğunun toplamına eşit olduğu varsayımına dayanır. Kalori Denetim Konseyi sistemi Atwater sistemine benzerdir sadece hem de rejim lifinin enerji içeriğini de hesaba katar. USDA Standart Referans için Besin Veritabanı, gıdalar için gıda değerlerinin kapsamlı bir veritabanıdır. Iyi mi hazırlandığına bakılmaksızın herhangi bir gıdanın gıda kıymetini hesaplamak için kullanılabilir.

Bir gıdanın gıda kıymetini hesapladıktan sonrasında, bu bilgiyi ne yiyeceğiniz hikayesinde bilgili seçimler yapmak için kullanabilirsiniz. Sözgelişi, gıda kıymeti yüksek ve kalorisi düşük besinleri seçebilirsiniz. Ek olarak gıda kıymeti bilgilerini kullanarak besin alımınızı takip edebilir ve ihtiyacınız olan gıdaları aldığınızdan güvenli olabilirsiniz.

II. Besin Değeri Iyi mi Hesaplanır

Besin kıymeti, bir gıdadaki kalori, karbonhidrat, protein, yağ, lif, vitamin ve mineral miktarı dikkate alınarak hesaplanır. Bu informasyon çoğu zaman paketlenmiş gıdaların gıda etiketinde bulunur.

Bir gıdanın gıda kıymetini hesaplamak için porsiyon boyutunu ve porsiyon başına gıda içeriğini bilmeniz icap eder. Sözgelişi, bir gıdanın porsiyon boyutu 1 su bardağıysa ve kalori, 20 gram karbonhidrat, 5 gram protein ve 1 gram yağ içeriyorsa, o gıdanın gıda kıymeti şudur:

Kalori: 100

Karbonhidratlar: 20 gram

Protein: 5 gram

Yağ: 1 gram

Ek olarak, yiyeceklerin gıda kıymetini hesaplamanıza destek olması için bir gıda kıymeti hesaplayıcısı da kullanabilirsiniz. Bu hesaplayıcılar çevrimiçi olarak mevcuttur ve hem paketlenmiş bununla beraber paketlenmemiş yiyeceklerin gıda kıymetini hesaplamak için kullanılabilir.

Yiyeceklerin gıda kıymetini bilmek, yediğinizde daha sıhhatli seçimler yapmanıza destek olabilir. Bu bilgiyi, vücudunuzun gereksinim duyduğu gıdaları aldığınızdan güvenli olmak ve sağlıksız yağlar, kolesterol ve sodyum açısından varlıklı yemeklerden kaçınmak için kullanabilirsiniz.

II. Besin Değeri Iyi mi Hesaplanır

Besin kıymeti muhtelif yöntemler kullanılarak hesaplanabilir. En yaygın metot, muhtelif yiyeceklerin gıda içeriğini listeleyen bir gıda bileşimi tablosu kullanmaktır. Başka bir metot, bir yiyeceğin gıda kıymetini içeriklerine nazaran hesaplayabilen bir gıda analizi yazılım programı kullanmaktır.

Bir gıdanın gıda kıymetini bir besin bileşimi tablosu kullanarak hesaplamak için, gıdanın ağırlığını ve gıdanın gıda içeriğini bilmeniz icap eder. Daha sonrasında gıdanın ağırlığını gıda içeriğiyle çarparak gıdadaki toplam gıda miktarını elde edebilirsiniz.

Sözgelişi, gram ağırlığında bir yiyeceğiniz var ise ve içerisinde 10 gram protein var ise, bu yiyeceğin içerisindeki toplam protein miktarı * 10 = 1000 gramdır.

Bir gıda çözümleme yazılım programını kullanarak bir gıdanın gıda kıymetini hesaplamak için, gıdanın içeriklerini ve her bir içerik maddesinin ağırlığını girmeniz gerekecektir. Yazılım programı ondan sonra içerik maddelerine nazaran gıdanın gıda kıymetini hesaplayacaktır.

Bir gıdanın gıda kıymetini hesapladıktan sonrasında, bu bilgiyi diyetinizle alakalı bilgili kararlar almak için kullanabilirsiniz. İhtiyacınız olan gıdaları yüksek ve ihtiyacınız olmayan gıdaları düşük olan besinleri seçebilirsiniz.

V. Besin Etiketlerini Iyi mi Okursunuz?

Besin etiketleri, bilgili yemek seçimleri yapmanıza destek olmak için kıymetli bir araçtır. Bir besin ürünündeki kalori, yağ, karbonhidrat, protein, vitamin ve mineraller ile alakalı informasyon sağlarlar. Bir gıda etiketini okuyarak, bir gıdanın genel rejiminize iyi mi uyduğunu görebilir ve ihtiyacınız olan gıdaları aldığınızdan güvenli olabilirsiniz.

Besin etiketlerini okumak için birtakım ipuçları:

• Porsiyon boyutunu arayın. Bu, etiketteki gıda bilgilerini hesaplamak için kullanılan yemek miktarıdır.
• Porsiyon başına kaloriyi okuyunuz. Bu, her porsiyonda kaç kalori tükettiğinizi belirlemenize destek olacaktır.
• Yağ içeriğini deneyin. Toplam yağ, doymuş yağ ve trans yağ içinde ne olduğu sınırı olan olmalıdır.
• Karbonhidrat içeriğine bakın. Toplam karbonhidrat, lif ve şeker içinde ne olduğu dikkate alınmalıdır.
• Protein içeriğini deneyin. Protein, rejiminize dahil edilmesi ihtiyaç duyulan mühim bir besindir.
• Vitamin ve mineralleri gözden geçirin. Temel vitamin ve minerallerin tavsiye edilen günlük alımını aldığınızdan güvenli olun.

Bu ipuçlarını takip ederek gıda etiketlerini kullanarak bilgili besin seçimleri yapabilir ve genel sağlığınızı iyileştirebilirsiniz.

VI. Yiyeceklerinizden En Fazla Besin Kıymetini Iyi mi Alırsınız?

Yiyeceklerinizden en fazlaca gıda kıymetini alabilmek için yapabileceğiniz birkaç şey var.

• İşlenmiş gıdalar yerine tam besinleri tercih edin.
• Muhtelif meyve, sebze ve tam tahıllı mamüller tüketin.
• Yiyeceklerinizi buharlı pişirme, ızgara yapma yahut fırına verme şeklinde sıhhatli yöntemlerle pişirin.
• İlave şeker, tuz ve sağlıksız yağ tüketiminizi sınırlayın.

Bu ipuçlarını takip ederek vücudunuzun sıhhatli ve kuvvetli kalmak için gereksinim duyduğu gıdaları aldığınızdan güvenli olabilirsiniz.

İşte yiyeceklerinizden en fazlaca gıda kıymetini alabilmeniz için birtakım ek ipuçları:

• Mevsiminde yetişen meyve ve sebzeleri tüketin.
• Konserve yahut işlenmiş meyve ve sebzeler yerine taze yahut dondurulmuş meyve ve sebzeleri satın alın.
• Sebzeleri azca oranda yağ yahut tereyağı ile pişirerek gıda değerlerini koruyabilirsiniz.
• Salatalarınıza yahut öteki yemeklerinize kuruyemiş, çekirdek yahut avokado ilave ederek gıda değerlerini artırabilirsiniz.

Bu ipuçlarını takip ederek, besinlerle dolu, sıhhatli ve leziz öğünlerin tadını çıkarabilirsiniz.

VII. Yaygın Beslenme Eksiklikleri

Sağlıklı ve dengeli bir rejim yapmıyorsanız ortaya çıkabilecek bir takım yaygın gıda eksikliği vardır. Bu eksiklikler muhtelif esenlik problemlerine yol açabilir, bundan dolayı vücudunuzun gereksinim duyduğu temel gıdaları kafi oranda aldığınızdan güvenli olmak önemlidir.

En sık görülen beslenme eksikliklerinden bazıları şunlardır:

• Demir eksikliği
• D vitamini eksikliği
• Kalsiyum eksikliği
• Çinko eksikliği
• Folat eksikliği

Beslenme eksikliğiniz olabileceğinden endişeleniyorsanız, doktorunuzla görüşmeniz önemlidir. Doktorunuz, vücudunuzun gereksinim duyduğu temel gıdaları yeterince alıp almadığınızı belirlemenize destek olabilir ve rejiminizi iyileştirmenin yollarını önerebilir.

İşte beslenme eksikliklerini önlemeye yönelik birtakım ipuçları:

• Bütün gıda gruplarından muhtelif ve sıhhatli besinler tüketin.
• Beslenmenizde kucak kucak meyve, sebze ve tam tahıllara yer verdiğinizden güvenli olun.
• Balık, tavuk ve fasulye şeklinde yağsız protein kaynaklarını tercih edin.
• İşlenmiş gıdaların ve şekerli içeceklerin tüketimini sınırlayın.

Bu ipuçlarını takip ederek vücudunuzun sıhhatli kalmak için gereksinim duyduğu temel gıdaları aldığınızdan güvenli olabilirsiniz.

Beslenme Eksiklikleri Iyi mi Önlenir?

Beslenme eksikliklerini önlemenin birçok yolu vardır, bunlardan bazıları şunlardır:

• Bütün gıda gruplarından muhtelif yemekleri içeren dengeli bir rejim yiyecek
• Günlük multivitamin ve mineral takviyesi almak
• Besin eksikliklerini denetlemek için tertipli tıbbi muayeneler yaptırmak
• Kafi uyku almak, tertipli egzersiz yapmak ve stresi tedvir etmek şeklinde sıhhatli hayat seçimi seçimleri yapmak

Beslenme eksikliğinden kaygı ediyorsanız, kontrol yaptırmak için doktorunuzla görüşün. Herhangi bir gıda eksikliğiniz olup olmadığını belirlemenize destek olabilir ve eksikliği düzeltmenin en iyi yolunu önerebilirler.

IX. Hayatın Değişik Evreleri İçin Besin Değeri

İnsanların beslenme gereksinimleri yaşlarına, cinsiyetlerine, aktivite seviyelerine ve genel esenlik durumlarına göre değişiklik gösterir. Sözgelişi, çocuklar muntazam bir halde büyümek ve gelişmek için yetişkinlerden daha çok besine gereksinim duyarlar. Gebe bayanlar ve emziren anneler de bebeklerinin sağlığını desteklemek için daha besleyici yiyecekler yemelidir. Ve etken olan kişilerin hareketsiz olanlara nazaran daha çok kalori ve protein tüketmesi icap eder.

Hayatın değişik evrelerindeki beslenme gereksinimlerine ait genel bir bakış şöyledir:

• Bebekler (0-12 ay): Bebeklerin gelişme ve büyüme için gereksinim duydukları gıdaları alabilmeleri için muhtelif sıhhatli yiyecekler yemeleri icap eder. Anne sütü yahut mama, hayatın ilk 12 ayında bebekler için en iyi beslenme deposudur.
• Yürümeye süregelen çocuklar (1-3 yaş): Yürümeye süregelen evlatların gelişme ve büyüme için gereksinim duydukları gıdaları alabilmeleri için muhtelif sıhhatli yiyecekler yemeleri icap eder. Onlara muhtelif meyveler, sebzeler, tam tahıllar ve proteinli yiyecekler sunulmalıdır.
• Okul öncesi çocuklar (4-5 yaş): Okul öncesi evlatların gelişme ve büyüme için gereksinim duydukları gıdaları alabilmeleri için muhtelif sıhhatli yiyecekler yemeleri icap eder. Muhtelif meyveler, sebzeler, tam tahıllar ve proteinli yiyecekler sunulmalıdır.
• Okul çağındaki çocuklar (6-12 yaş): Okul çağındaki evlatların gelişme ve büyüme için gereksinim duydukları gıdaları alabilmeleri için muhtelif sıhhatli yiyecekler yemeleri icap eder. Muhtelif meyveler, sebzeler, tam tahıllar ve proteinli yiyecekler sunulmalıdır.
• Gençler (13-19 yaş): Ergenlerin gelişme ve büyüme için gereksinim duydukları gıdaları alabilmeleri için muhtelif sıhhatli yiyecekler yemeleri icap eder. Muhtelif meyve, sebze, tam tahıllar ve proteinli yiyecekler sunulmalıdır.
• Yetişkinler (20-64 yaş): Yetişkinlerin sağlıklarını ve refahlarını korumak için muhtelif sıhhatli yiyecekler yemeleri icap eder. Onlara muhtelif meyveler, sebzeler, tam tahıllar ve proteinli yiyecekler sunulmalıdır.
• Gebe bayanlar: Gebe hanımefendilerin bebeklerinin sağlığını desteklemek için sıhhatli bir rejim yapmaları icap eder. Muhtelif meyveler, sebzeler, tam tahıllar ve proteinli yiyecekler sunulmalıdır.
• Emziren anneler: Emziren annelerin bebeklerinin sağlığını desteklemek için sıhhatli bir rejim yapmaları icap eder. Muhtelif meyveler, sebzeler, tam tahıllar ve proteinli yiyecekler sunulmalıdır.
• Yaşlılar (65+ yaş): Yaşlıların sağlıklarını ve refahlarını koruyabilmeleri için muhtelif sıhhatli yiyecekler yemeleri icap eder. Onlara muhtelif meyve, sebze, tam tahıllar ve proteinli yiyecekler sunulmalıdır.

Bunların yalnızca genel yönergeler bulunduğunu belirtmek önemlidir. Bir kişinin hususi beslenme gereksinimleri, yaşına, cinsiyetine, aktivite düzeyine ve genel sağlığına bağlı olarak değişebilir. Beslenme ihtiyaçlarınızla alakalı herhangi bir sorunuz var ise, doktorunuzla yahut kayıtlı bir diyetisyenle görüşün.

S1: Sağlıklı beslenmenin vazgeçilmez gıda maddeleri nedir?

A1: Sağlıklı bir beslenme için lüzumlu besinler karbonhidratlar, proteinler, yağlar, vitaminler ve minerallerdir. Karbonhidratlar enerji sağlar, proteinler dokuları oluşturur ve onarır, yağlar enerji sağlar ve vitaminlerin emilimine destek sağlar, vitaminler birçok vücut fonksiyonu için gereklidir ve mineraller kemik sağlığı, kas fonksiyonu ve sinir iletimi için gereklidir.

S2: Besin etiketini iyi mi okuyabilirim?

A2: Bir gıda etiketini okurken porsiyon ebatlarına, kalorilere, toplam yağa, doymuş yağa, kolesterole, sodyuma, toplam karbonhidratlara, rejim lifine, şekere ve proteine ​​dikkat etmek önemlidir. Porsiyon büyüklüğü, bir porsiyon olarak önde gelen yemek miktarıdır. Kalori, yiyeceğin sağlamış olduğu enerji miktarıdır. Toplam yağ, doymuş yağ, kolesterol ve sodyumun tamamı diyetinizde sınırlandırılması ihtiyaç duyulan mühim şeylerdir. Toplam karbonhidratlar, rejim lifi ve şekerin tamamı rejiminize dahil edilmesi ihtiyaç duyulan mühim şeylerdir. Protein, dokuların oluşturulması ve onarılması için gereklidir.

S3: Sağlıklı yiyecek pişirme ipuçları nedir?

A3: Sağlıklı pişirme ipuçlarından bazıları şunlardır:

• Olası olduğunca taze, işlenmemiş malzemeler kullanın.
• Yemeklerinizde ilave tuz, şeker ve sağlıksız yağların miktarını sınırlayın.
• Yiyeceklerinizi fırına verme, ızgara yapma yahut buharlı pişirme şeklinde sıhhatli yöntemlerle pişirin.
• Yemeklerinize otlar, baharatlar ve düşük sodyumlu soslarla lezzet katın.
• Sağlıklı atıştırmalıkları ulaşılabilir hale getirin, böylece sağlıksız seçeneklere yönelmek zorunda kalmazsınız.